A Oficina Europea do Pacto das Alcaldías entrevistou Chiara Gallani, como tenente alcalde de Padua, Italia. Esta cidade foi a gañadora dos premios “City in the Spotlight” do Pacto das Alcaldías.
A continuación, a entrevista realizada:
[Oficina do Pacto dos Alcaldes en Europa:] A súa cidade centrouse en adaptarse ao impacto do cambio climático e algúns falan de Padua cualificándoa de «laboratorio de resiliencia». Cal foi o primeiro paso que deu o municipio nesta dirección e por que?
O municipio de Padua incluíu hai moitos anos a mitigación do cambio climático e a adaptación a el na súa axenda política. Trátase dun percorrido de dous decenios que comezou en 1999 coa aprobación do primeiro Plan Municipal de Enerxía e culminou en 2021 coa aprobación da súa PACES.
Desde a nosa incorporación á iniciativa do Pacto dos Alcaldes en 2010, a administración usou este feito como unha oportunidade para mostrar as súas accións, intercambiar boas prácticas e compartir os novos retos con cidades que teñen as mesmas inquietudes en Europa. En 2016 deuse un paso máis cando se prolongaron as directrices de «Padua resiliente», unha empresa conxunta coa Universidade de Venecia que tiña como obxectivo continuar implantando o plan de adaptación.
En 2017 iniciouse o proxecto LIFE Veneto ADAPT financiado pola UE, coa intención de crear unha metodoloxía e as ferramentas operativas para animar ás cidades para adaptarse ao cambio climático e optimizar e mellorar a capacidade das autoridades locais para responder a fenómenos extremos. O noso PACES implicaba a moitos participantes, tanto públicos como privados, nas súas distintas fases, desde a análise do estado da cuestión ata a identificación das medidas; ademais, as partes interesadas e os socios institucionais uniron as súas forzas no proceso local de Axenda 21
Que obstáculos principais identificou contra os seus esforzos locais en clima e enerxía?
Padua viuse obrigada a enfrontarse, en numerosas ocasións e con máis frecuencia nos anos recentes, a fenómenos climáticos extremos tales como tormentas e ondas de calor, que provocaron danos considerables aos seus cidadáns, á industria, ás infraestruturas públicas e tamén ao patrimonio arbóreo da cidade. A administración recoñeceu o reto do cambio climático e buscou modos de transformalo dunha ameaza nunha oportunidade: nos últimos anos dedicáronse grandes esforzos a impulsar a capacidade de mitigar e previr os impactos destes fenómenos extremos e en reducir a vulnerabilidade da zona #ante eles.
Un dos principais obstáculos ao compromiso na loita local en clima e enerxía era a fragmentación das destrezas e habilidades dispoñibles entre os distintos departamentos do municipio: moitos deles tratan a mitigación e a adaptación, pero carecen de obxectivos comúns e de verdadeira cooperación á hora de deseñar novos proxectos e de definir o futuro da cidade. Por este motivo, no PACES incluíuse unha acción específica para o establecemento dun grupo de traballo transversal e unha oficina dedicada á cuestión interseccional da adaptación ao cambio climático, a coordinación da implantación das medidas e a aprobación das novas asociacións e os memorandos de entendemento cos protagonistas públicos e privados.
Por que decidiron participar nos premios City in the Spotlight do Pacto dos Alcaldes?
Participar no premio do Pacto dos Alcaldes era unha oportunidade para que a administración colocase no candelero o traballo realizado ata o momento e mellorase a credibilidade e a solidez do seu plan. Gañar este premio supuxo que moitos protagonistas locais e departamentos municipais empezasen a crer na importancia desta ferramenta e a compartir obxectivos comúns baseándose nunha perspectiva a longo prazo.
Como se imaxina Padua en 2050?
A administración estableceu uns obxectivos ambiciosos: reducir as emisións do seu territorio que afectan o clima nun 55 % para 2030 e conseguir a neutralidade climática para 2050. É un reto que implica ao municipio e a todos os protagonistas locais e públicos, ademais de privados, incluíndo aos propios cidadáns. A neutralidade climática é unha elección que afectará a todos os sectores económicos e a todos os plans e regulamentos municipais. Algúns exemplos inclúen o Plan Urbano, o Plan Verde e o Plan Urbano para unha Mobilidade Sostible, que se atopa na súa fase de borrador e que integrará e incluirá políticas de sustentabilidade que teñen como obxectivo reducir o consumo de enerxía e mellorar a resiliencia do municipio.
O Plan divídese en 116 accións que cobren seis temas:
⁻ Promoción das fontes renovables;
⁻ Eficiencia dos edificios públicos e privados;
⁻ Xestión sostible das redes e infraestruturas;
⁻ Fortalecemento dos servizos de mobilidade sen motor e do transporte público local;
⁻ Consolidación da economía baixa en carbono;
⁻ Planificación dunha cidade resiliente e inclusiva.
O obxectivo é todo un reto. A consecución da neutralidade climática para 2050 implica a transformación completa do modo de fabricación dos bens e servizos que se ofrecen, o cambio radical das opcións de consumo, a vida en fogares máis eficientes capaces de producir a enerxía que necesitan a través de fontes renovables e o transporte cun baixo impacto ambiental ou usando sistemas de mobilidade intelixentes e compartidos. A administración municipal está a se esforzar por conseguir todo iso.