O vello mantra de non desperdiciar, non querer, aplícase tanto á enerxía como aos alimentos. Canta menos enerxía desperdiciemos, menores serán as nosas emisións de carbono.
Pode resultar sorprendente saber que ao redor da metade da enerxía total desperdíciase nas formas convencionais de producir calor e electricidade a partir de combustibles fósiles. Pero hai outra forma de xerar tanto enerxía eléctrica como calor no que se denomina "produción combinada de calor e electricidade" (CHP), ou coxeración. Á parte do uso de combustibles fósiles, abre a porta á incorporación de máis bioenerxía procedente de materiais de refugallo á combinación enerxética. Este tipo de material adoita pasarse por alto como recurso, pero ten un potencial importante.
Trátase dunha forma de producir calor e electricidade ao mesmo tempo", afirma Martin Stroleny, de Greenovate Europe, unha rede con sede en Bruxelas que apoia as tecnoloxías sostibles e a innovación ecolóxica. Pode aforrar ata un 40% de enerxía en comparación cos sistemas convencionais que só producen electricidade". Stroleny forma parte dun proxecto financiado pola UE chamado SmartCHP, que está a deseñar un novo motor que pode converter a biomasa en calor e electricidade.
O traballo consiste en modificar un motor diésel para que poida utilizar bioaceite en lugar de diésel. Os científicos e enxeñeiros do proxecto levan dous anos traballando nos detalles da máquina.
A idea é utilizar primeiro unha máquina (unha planta de pirólisis rápida) que poida converter os residuos orgánicos, como os ósos de oliva, pero tamén os restos forestais e agrícolas, en bioaceite. A continuación, o bioaceite verdoso pode seguir un dos dous camiños. O aceite pode introducirse nun motor diésel modificado para xerar electricidade ou, se se necesita calor, nunha caldeira de gases de combustión.
Nos últimos meses, o equipo logrou un éxito importante ao montar a súa unidade de coxeración nun laboratorio e facela funcionar con biopetróleo durante 500 horas. Trátase dunha primicia mundial", afirma Stroleny. É a primeira vez que alguén consegue facer funcionar unha unidade de coxeración con biocombustible durante tanto tempo".
Por agora, as distintas partes da máquina, como o motor diésel, a caldeira de gases de combustión e o controlador intelixente, están a desenvolverse e probando nun laboratorio. O proxecto segue traballando na mellor maneira de unilos todos e facer que a unidade de coxeración sexa o máis eficiente posible. É probable que as probas a gran escala realícense en 2023.
BLAZE é outro proxecto europeo que se esforza por desenvolver tecnoloxías máis eficientes e flexibles para converter os restos de biomasa en servizos de coxeración. Os enxeñeiros desenvolven aquí sistemas de coxeración capaces de converter en enerxía os residuos industriais, alimentarios ou madeireiros e outros tipos de biomasa.
Este proceso produce un gas como combustible, pero este non se queima nun motor ou turbina de gas. No seu lugar, o gas introdúcese nunha pila de combustible, un dispositivo similar a unha batería que converte as substancias químicas do gas en electricidade e calor. O sistema alimenta entón a electricidade á rede eléctrica, para axudar a equilibrar as cargas e, posiblemente, para compensar os déficits se as achegas da enerxía eólica ou solar diminúen.
BLAZE é unha primeira demostración desta tecnoloxía que pode converter os restos de biomasa de forma moi eficiente e con baixas emisións e custos.
Aínda non chegamos a ese punto, pero os investigadores e enxeñeiros de Europa están a avanzar cara ao día da combinación óptima de calor e electricidade. Isto proporcionará múltiples beneficios.